H ΕΞΛΙΞΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ
ΣΤΑ ΜΥΣΤΗΡΙΑ
Σύμφωνα με την θεωρία των ορφικών, η ψυχή εί-
ναι «φυλακισμένη» μέσα στο σώμα. Το σώμα είναι
η έδρα της ψυχής.
Οι άνθρωποι είναι, κατά κάποιο τρόπο,
μια περιουσία των θεών, εφ’ όσον αυτοί μπορούν να τους
απελευθερώσουν από το δεσμωτήριο της ζωής,
όταν το αποφασίσουν.
Γι’ αυτόν τον λόγο δεν επιτρέπεται η αυτοκτονία,
ως τόσο, μόνο με τον φυσιολογικό θάνατο μπορεί
η ψυχή να ελπίζει ότι θα απαλλαγεί από τα δεινά
του υλικού σώματος.
Η ψυχή –μετά θάνατον– πηγαίνει σε έναν κό-
σμο υπερούσιο, όπου θα ευτυχήσει ή θα τιμωρηθεί,
αναλόγως προς τον δίκαιο βίο, δηλαδή αν μυήθηκε
στα υπέρτατα μυστήρια της ύπαρξης.
Η τιμωρία της θα είναι να περάσει μία σειρά από
αναγεννήσεις. Και αφού παραμείνει αγνή από αδι-
κίες, θα ελευθερωθεί από την σωματικότητα, για
να επιστρέψει στην θεϊκή πατρίδα της.
Ουσιαστικά, η ψυχή είναι διαφορετική από το
σώμα. Είναι καθαρή και θεϊκή, ενώ το σώμα είναι
δεσμευμένο έως και διεφθαρμένο, γιατί είναι ον
επίγειο.
Η μοίρα του ανθρώπου στη γη είναι μάλλον
άθλια, (άνθρωποι δυστλήμονες)
Πβ. Κρατύλος 400 c, και «Πολιτεία» βιβλίο Β΄ 336 a-b, 363 cd.,
εκεί καθορίζεται πως δεν επιτρέπεται η αυτοκτονία.
.
Για να τους βοηθήσουν οι ορφικοί επανέφεραν
στην Ελλάδα, πιθανόν από την Αίγυπτο, τις μυστι-
κιστικές λατρείες, τις τελετές, τα μυστήρια, τους
καθαρμούς.
Oι ορφικοί πιστεύουν πως ο άνθρωπος πρέπει
να απαλλαγεί από το τιτανικό στοιχείο και να επι-
στρέψει καθαρός στους ουράνιους θεούς.
Οι Τιτάνες, για τους ορφικούς, είναι σύμβολα της
αρχέγονης δύναμης του κακού, διαμελίζουν το ένα
σε πολλά μέρη, όπως έκαναν με τον ταύρο-Διόνυ-
σο. Και η ψυχή, έχοντας εγκαταλείψει το σώμα της,
φτερουγίζει ελεύθερη στον άνεμο, αλλά μια πνοή
την στέλνει ξανά σε ένα καινούριο σώμα.
Με τις διαρκείς ενσαρκώσεις διατρέχει τον «με-
γάλο κύκλο της αναγκαιότητας».
Ο «τροχός της γεννήσεως», φαίνεται πως κυλά
διαρκώς σε έναν ανανεούμενο κύκλο.
«Της μοίρας τροχός, μοίρα και της γενεάς».
Το παρελθόν επαναλαμβάνεται με ακρίβεια.
Η φύση σέρνει τους ανθρώπους στην άσκοπη
περιστροφική κίνησή της. Η ψυχή μπορεί «να δρα-
πετεύσει από τον κύκλο και να αναπαυθεί από την

Αλλά, ο άνθρωπος τυφλός και απερίσκεπτος, εί-
ναι ανίκανος να φτάσει από μόνος στην φάση της
σωτηρίας του. Γι’ αυτό χρειάζεται την μεσολάβηση
του Ορφέα και την αποκάλυψή του, για να βρει την
σωτηρία του, μέσα από τα βακχικά μυστήρια.
Την θρησκευτική πεποίθηση ότι, ένας θεός ενοι-
κεί μέσα στον άνθρωπο και πως αυτός θα ελευθε-
ρωθεί όταν συντρίψει την «φυλακή» του σώματός
του, οι ορφικοί την παρέλαβαν από την ενθουσι-
αστική λατρεία του Διονύσου. Την αναδιαμόρφω-
σαν, προσθέτοντας συγκεκριμένα τελετουργικά
στοιχεία, κυρίως ασκητικού - λιτού βίου.
Η ψυχή είναι αθάνατη! Ακόμα και οι αμετανόη-
τοι αμαρτωλοί δεν μπορούν να αφανιστούν τελεί-
ως. Η τιμωρία τους είναι ο Άδης και οι κύκλοι της
ζωής πάνω στην γη που εναλλάσσονται αδιάκοπα.
Αντιθέτως, η ψυχή του μακαρίου, που με τα ορφι-
κά μυστήρια γίνεται όσια και άσπιλη, απελευθερώ-
νεται από τις επαναλαμβανόμενες ενσαρκώσεις.
Μετά τον θάνατο θα ζει αληθινά, ενώ έως την
πεπρωμένη ημέρα θα είναι «φυλακισμένη» στο
σώμα, το οποίο γίνεται ο τάφος της ψυχής.
10 «...κύκλου τε λήξαι και αναπνεύσαι κακότητος»

Ζει αιώνια όπως οι θεοί, γιατί προέρχεται από
τους θεούς και είναι και η ίδια θεϊκή.11
Ο Σωκράτης,12 στο «Συμπόσιο» (270 d), αναφέ-
ρει: «Η θνητή φύσις ζητεί κατά το δυνατόν αεί τε
είναι και αθάνατος».
Για τον Πυθαγόρα, η ψυχή είναι ένα δαιμονικό
αθάνατο ον, που ρίχτηκε από τα θεϊκά ύψη για τι-
μωρία, και είναι περιορισμένο υπό την επίβλεψη
του σώματος13 (Πβ «Φαίδων» 62 b, «εν φρουρά»).
Δεν έχει καμμία ουσιαστική σχέση με το σώμα,
καθώς κάθε ψυχή μπορεί να ενοικήσει σε οποιοδήποτε σωμα.
11 Πβ. Πολιτεία 336 c-d: «συμπόσιον των οσίων στον Άδη, μέθη
αιώνιος η ανταμειβή τους».
12 Συμπόσιο 270 d
13 Πβ .Φαίδων 62 b

Όταν ο θάνατος την χωρίσει από το σώμα, η ψυχή
πρέπει να υποστεί μία περίοδο καθαρμού στον Άδη,
και κατόπιν επιστρέφει ξανά στον κόσμο.
Οι ψυχές είναι αόρατες και σχηματίζουν ένα
σμήνος γύρω από τους ζωντανούς.
Πάνω στην γη, η ψυχή αναζητεί καινούριο σώμα
και ενσαρκώνεται. Αυτό που η ψυχή έπραξε στο
παρελθόν, είναι αυτό που πρέπει να υποφέρει και η
ίδια για να το διδαχθεί.
Εξαγνισμοί και μύηση αποτελούν τον πυθαγό-
ρειο βίο, ο οποίος προστατεύει την ψυχή από τις
επιθέσεις του εξωτερικού κακού, που μπορεί να την
μολύνουν.
Ο Εμπεδοκλής μιλάει για ξεχωριστά πνευματι-
κά όντα, που ενοικούν στους ανθρώπους και σε
άλλα πλάσματα της φύσης. Τα ονομάζει δαίμονες
που έχουν εκπέσει στον υλικό κόσμο, και πρέπει να
περάσουν από πολλές διαφορετικές μορφές ζωής,
μέχρι να ελπίσουν στην απελευθέρωση.
Η αίσθηση, η αντίληψη και η ικανότητα της
σκέψης, είναι λειτουργίες της ύλης, οι οποίες δεν
συνιστούν την ουσία της ψυχής, αυτή που ενοικεί
στους ανθρώπους, στα ζώα και στα φυτά.
60 Φωτεινή Κακόγιαννου
Η ψυχή-δαίμονας δεν αποτελείται από στοιχεία
της ύλης, ούτε είναι για πάντα εξαρτημένη από
αυτά. Εισχωρεί ως ξένος –και προς ζημίαν της–
στον κόσμο αυτόν, που τα σταθερά συστατικά του
είναι τα τέσσερα στοιχεία της φύσεως και οι δύο
δυνάμεις, της φιλότητος και του νείκους.14
Κατά τον Δημόκριτο, η ψυχή είναι εκείνη που
παρέχει την κίνηση στις συγκεντρώσεις των σωμά-
των με έμφυτη ακινησία. Αυτά τα άτομα συνθέτουν
την φωτιά και την ψυχή.
Η ικανότητα της αντιλήψεως και η σκέψη εξαρ-
τάται από την κίνηση της ψυχής.
Η παραμονή των εξατομικευμένων μερών της
ψυχής εξασφαλίζεται με την αναπνοή, η οποία
αντικαθιστά διαρκώς τα λεία μόρια της ψυχής, που
συνεχώς εκδιώκονται υπό την πίεση της περιβάλ-
λουσας ατμόσφαιρας.
Έρχεται, όμως, η στιγμή που η αναπνοή δεν
μπορεί να εκτελέσει την παραπάνω λειτουργία, και
τότε επέρχεται ο θάνατος.
Με τον θάνατο καταργείται η ενότητα των ατό-
μων που σχημάτιζαν τον συγκεκριμένο ζωντανό
οργανισμό.
Τα άτομα αυτά της ψυχής, όπως και τα άλλα
άτομα, δεν καταστρέφονται ούτε μεταβάλλονται
ως προς το είδος, επιστρέφουν όμως στην αεικίνη-
τη μάζα της ουσίας του κόσμου.15
Οι υλικές συνθήκες συνδέονται με αυτό που
συνήθως αποκαλούμε χωρο-χρόνο. Η άποψη του
Newton για την φύση του χωρο-χρόνου, βασίζεται
στην πλατωνική θεωρία.
Ο Πλάτων δεν διανοείται την υλική συνθήκη ως
χώρο αποθηκεύσεως, που διαμορφώνεται από την
παραγωγή ή την σύνθεση του Δημιουργού.
Δεν διαθέτει μία διάσταση που προηγείται της
πράξεως, δεν είναι πρωτογενής, ούτε αρχέγονη
στην συγκρότηση του σύμπαντος των ειδώλων.
Ο Δημιουργός, το λιοντάρι που βαδίζει στην
έρημο εξαλείφοντας τα ίχνη του, το παρελθόν του.
Ούτε η ύλη ως υποδοχή και πρόσληψη υπάρχουν,
ο ένας χωρίς την άλλη. («Τίμαιος» 30 A, 52D-53D,
69 B).
Ο Πλάτων δεν πιστεύει πως ο θεός επιβάλλει
τους κανόνες του υλικού κόσμου στην χρονική πε-
15 Κων/νος Ράντης : « Φύσις και Πνεύμα- από τους προσωκρα-
τικούς στην κριτική θεωρία», Πολύτροπον, Αθήνα 2008.
62 Φωτεινή Κακόγιαννου
ρίοδο που μπορούμε να ονομάσουμε προΰπαρξη.
Δεν συμπεραίνει ότι ο χώρος και ο χρόνος προ-
ϋπάρχουν, όπως ο Νεύτων. Ο κόσμος, όταν δημι-
ουργήθηκε, γεννήθηκε ως κόσμος σε εξέλιξη. («Τί-
μαιος», 28 c).

OI MYΘΟΙ ΚΑΙ Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
ΤΩΝ ΜΥΣΤΗΡΙΩΝ
Το ιερό της Ελευσίνας υπήρξε το κέντρο μιας
πανάρχαιης λατρείας, –της αρχαιότερης– που άν-
θισε επί δύο χιλιάδες χρόνια.
Τα μεγάλα μυστήρια κρατούσαν πολλές μέρες
και ήταν βασισμένα στην αναζήτηση της «χαμένης»
κόρης της Δήμητρας, δηλαδή της Περσεφόνης.
Ο μύθος της Περσεφόνης έχει σχέση με την
αθανασία της ψυχής, γι’ αυτό και τα μυστήρια που
εμπεριείχε αυτή η εορτή, που εθεωρούντο τα ιερό-
τερα όλων.
Ιεροφάντες και μύσται, συμμετείχαν όλοι σε
«δράμα μυστικόν και ιερόν», στη «δείξιν των ιερών»
που εξελίσσονταν στο άδυτο του ναού και κατέλη-
γαν στην «εξήγησιν των ιερών και των οσίων»...
Οι ομοιότητες με τα μυστήρια της Ίσιδος είναι
πολλές, όπως πολλές είναι και οι ομοιότητες με τις
Ελευσίνια Μυστήρια 63
χριστιανικές μυστηριακές τελετές.
Ιδρυτής των ιερών μυστηρίων θεωρείται ο Ολύ-
μπιος Ορφεύς, ο υιός του Οιάγρου και της Καλλι-
όπης.
Επίσης παροιμοιώδης έμεινε ο έρωτάς του για
την Ευρυδίκη, για την οποία κατέβηκε έως τον
Άδη, για να την πάρει πίσω από το βασίλειο του
Πλούτωνος.
Η συνολική θεώρηση των Ορφικών κειμένων,
αποδεικνύει πως ο Ορφέας ήταν όντως ένα υπαρ-
κτό πρόσωπο, και όχι αποκύημα της φαντασίας
ορισμένων.
Τα Ορφικά Μυστήρια ξεκίνησαν από τα Βορειο-
ελλαδικά βουνά, σε μια εποχή όπου ο Διόνυσος, ο
κατ’ εξοχήν θεός των μυστηρίων, λατρευόταν σαν
μια θεότητα της Σελήνης (Φεγγαροθεός).
Δημιουργώντας τα Μυστήρια, ο Ορφέας, ανέ-
πτυξε τη θρησκεία με στοιχεία του Διονύσου, που
έως τότε είχε ως επίκεντρο θεό τον Δία.
Οι μυημένοι έπαιρναν από τις διδασκαλίες του
μεγάλες αλήθειες. Το θαυματουργό τους Φως
έφτανε μέχρι το λαό, με την μορφή ενός πέπλου
προσιτού, μέσω των δημοσίων τελετών, γιατί ήταν
συνυφασμένες με την ποίηση και τις τέχνες.
Μεγάλος Ιερέας του Διός και εξέχων Μύστης
της Θράκης, ο Ορφέας, έγινε για τους μυημένους ο
μεγάλος Ιεροφάντης-Αποκαλυπτής του Ουρανίου
Διονύσου.
Ο Ιεροφάντης κατερχόταν στο άδυτο του ναού,
άναβε έναν τελετουργικό πυρσό, από μια –συνεχώς
καίουσα– Ιερά Εστία. Κατόπιν εμφανιζόταν εμπρός
στους μυημένους.
Οι ναοί των Ορφικών, αρχικώς ήταν απλά σπή-
λαια, αλλά αργότερα έγιναν και κτιστοί.
Ένα άλλο μέρος της Ορφικής φιλοσοφίας, απο-
τελούν και οι Ορφικοί Ύμνοι, που ψάλλονταν κατά
τις τελετές.
Είναι πανάρχαιοι, και οι παλαιότεροι ανάγονται
στην 11η χιλιετία π.χ. Εξυμνούνται διάφορες θε-
ότητες και μας δίνουν πλήθους στοιχείων για την
Ορφική Κοσμολογία, όπως: την γένεση του Σύμπα-
ντος (από μια έκρηξη), την θεωρία του Κοσμικού
Ωού, (άποψη πως ο κόσμος γεννήθηκε από ένα
αυγό), την πίστη στην Συμπαντική Αρμονία, την
αναφορά στο Ζωδιακό Κύκλο, καθώς και πλήθος
αστρονομικών γνώσεων, όπως: την ύπαρξη του Πο-
λικού Αστέρα, τις Ισημερίες και τα Ηλιοστάσια.


                     ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ



1. Bernard Williams, "Πλάτων- η επινόηση της φιλοσοφίας’’, μτφ
Μ.Σκαρά,Ενάλιος, 2001,σ.σ 412. 
Taran . L.  "The creation myth in Plato's Timaeus" in Anton J.P. and
 2.Kustas G.. L.*-Essays ih ancient Greek philosophy-N. York 1971,
σσ372. 

3. Φρανσουά Νταγκονιέ: ‘’ Οι μεγάλοι φιλόσοφοι και η φιλοσοφία τους’’,μτφ
Μ.Τριανταφύλλου,εκδόσεις Μελάνι,Αθήνα 2007,σ.σ 28.
 
 4. Μonique Dixsaut : " philosophes Platon Le desir de comprendre". ,Libraire philosophique J.Vrin, 2003, σσ115 200.

 5.Metaphysics and Epistemology, Collection of critical  essays,Edited by G.Vlastos,Anchor books, Doublepay and company, Garden city ,New York,1971 ,σ.σ 166  -180
 
6. Paul Kucharski  Aspects de la a specoulation platonicienne, Ruplications de la Sorbonne serie “etudes” Tome 1,1971, σ.σ 300-301.

7. .   Ούλριχ φον Βιλαμόβιτς :Πλάτων,η ζωή και το έργο του (νεότητα ,ώριμα χρόνια,γήρας), εκδόσεις ΚάκτοςΑθήνα 2005, σ.σ 517-680


8. Platonism   and Phythagorism, by Paul-Elmer More,Green wood press publishers , New York, 1969 , σ. 248.
 9.  [Wildelband, W.–Heimsoeth, H., Εγχειρίδιο Ιστορίας της Φιλοσοφίας4, Α΄ Τομ., (μτφρ. Ν. Μ. *Σκουτερόπουλος), ΜΙΕΤ, (Αθήνα 2001)

  10. Burnet J. (ed.) Plato. Platonis Opera, Oxford University Press. (Oxford 1903)

  11. Bywater, J, (ed), Aristotle's Ethica Nicomachea, Clarendon Press, (Oxford 1894)
Herodotus, (transl. A. D. Godley), Harvard University Press, (Cambridge 1920)

12.Homer, The Odyssey, (transl. A.T. Murray). Cambridge, MA., Harvard University Press; William *Heinemann, Ltd, (London,. 1919)
Homer, Homeri Opera in five volumes, Oxford University Press, (Oxford 1920)

13.Liddell H. G. - Scott R., A Greek-English Lexicon, Clarendon Press, (Oxford 1940)


14. W.K.C. Guthrie: “Orpheus and the greek relirion,,London ,1952,σ.σ.216-221.


΄




   

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1.Πλάτωνος  Φαίδων,113d-114 εκδόσεις Πάπυρος

2. Πλάτωνος  Πολιτεία Α,330 D-331a.

3. Πλάτωνος , Πολιτεία V III 517 **c , εισαγωγή,μτφ,σχόλια Ν.
       Σκουτερόπυλος,Πόλις,2002, σ.σ 209.* Πλάτων «Πολιτεία»
XXI, σ.σ 415

4. Πολιτικός 83 b-c.Πβ. Κρατύλος  400 c,  και  «Πολιτεία» βιβλίο Β΄ 336 a-b,     363 c-d., όπου καθορίζεται ότι δεν επιτρέπεται η αυτοκτονία, ωστόσο μόνο με τον θάνατο μπορεί η ψυχή να ελπίζει ότι θα απαλλαγεί από τα δεινά του σώματος. Η ψυχή πηγαίνει σε έναν κόσμο υπερούσιο,όπου θα ευτυχήσει ή θα τιμωρηθεί ανάλογα με το αν μυήθηκε στα υπέρτατα μυστήρια της ύπαρξης και αν έζησε μία δίκαιη ζωή.

5.Κατσαρός Β. (εισ.), Λεξικό Σουΐδα, Θύραθεν, (Θεσσαλονίκη 2002)


6.Κων/νος  Ράντης : « Φύσις και Πνεύμα- από τους προσωκρατικούς στην κριτική θεωρία» Πολύτροπον , Αθήνα 2008, σ. 48.  «…. Η  αντίληψη των πυθαγορείων για την ψυχή είναι στενά συνυφασμένη με την αντίληψή τους για τον κόσμο, τον οποίο αντιλαμβάνονται όπως οι Ίωνες φιλόσοφοι ως ζωντανό όν. …Κατ’ουσίαν δεν υπάρχει καμμία διαφορά μεταξύ της ανθρώπινης πνοής, της ανθρώπινης ζωής και της πνοής του σύμπαντος.Ο κόσμος είναι απέραντος ,αιώνιος και ένας. Οι πυθαγόρειοι από το υλοζωιστικό πρωταρχικό στοιχείο , θεωρούν ότι γεννάται ένα αντιθετικό ζεύγος, που αποτελείται από ψυχή και σώμα.Η ενότητα του κόσμου παριστάνεται τώρα δυιστικά και ο φυσικός κόσμος θεωρείται ότι είναι υποδεέστερος μίας υπερβατικής πραγματικότητας….»

7.«Πλάτων- Φαίδων ,προλεγόμενα Τ.Φ.Αρβανιτάκης,εισαγωγή,μτφ,θέματα,ερωτήματα για επεξεργασία,Θ. Γ.Μαυρόπουλος,Ζ ήτρος,Θεσσαλονίκη,σ.σ 54.
Πλάτωνος Φαίδων  106 b- 107 b  : «  ει μεν το αθάνατον και ανώλεθρον εστίν, αδύνατον ψυχή, όταν θάνατος επ’αυτήν ίη απόλλυσθαι….επιόντος άρα θαναάτου επι τον άνθρωπον το μεν θνητόν ως έοικεν αυτού αποθνήσκει, το δ’αθάνατον σών και αδιάφθορον οίχεται απιών υπεκχωρήσαν τω θανάτω….παντός μάλλον άρα,έφη, ω Κέβης, ψυχή αθάνατον και ανώλεθρον ,και τω όντι έσονται ημών αι ψυχαί εν Άιδου.»

8. Πυθαγόρας  Τ. Φ .Αρβανιτάκης, εισαγωγή ,μτφ, θέματα, ερωτήματα για επεξεργασία, Θ.Γ.Μαυρόπουλος ,Ζήτρος,Θεσσαλονίκη σ.σ 54.

Το "Περί του Πυθαγορικού βίου" είναι το πρώτο από τα 10 βιβλία που έγραψε ο Ιάμβλιχος σχετικά με τον πυθαγορισμό. Ο Ιάμβλιχος προτείνει ένα καινούργιο πρόγραμμα φιλοσοφίας, το οποίο υποστηρίζεται από τις αρχές και τον τρόπο του βίου των Πυθαγορείων, έτσι όπως παρουσιάζεται μέσα από τη ζωή και τη διδασκαλία του Πυθαγόρα και των μαθητών του. Η σημασία του κειμένου είναι μεγάλη καθώς, ενώ γράφεται σε μιαν εποχή με έντονο φιλοσοφικό και θρησκευτικό χαρακτήρα -αυτήν της ύστερης Αρχαιότητας (4ος αιώνας μ.Χ.)- αναφέρεται στον Πυθαγόρα και τον αρχαίο πυθαγορισμό (6ος αιώνας π.Χ.). Η προσωκρατική σκέψη, η πλατωνική και η αριστοτελική φιλοσοφία, η ελληνιστική περίοδος, η χριστιανική διδασκαλία και ο νεοπλατωνισμός, είναι το πέρασμα που συνδέει την εποχή του Πυθαγόρα με την εποχή της διδασκαλίας και του συγγραφικού έργου του Ιάμβλιχου. Πέραν των βιογραφικών πληροφοριών, η σημασία των αριθμών, των συμβόλων και της μουσικής, οι τέσσερις λόγοι του Πυθαγόρα στην Κρότωνα, το εκπαιδευτικό του πρόγραμμα και η πολιτική του στάση, η σοφία, η δικαιοσύνη, η σωφροσύνη, η ανδρεία και η φιλία, είναι τα σημαντικότερα ζητήματα που συνθέτουν το έργο του Ιάμβλιχου.

Η εισαγωγή, που φέρει τον γενικό τίτλο "Ο Πυθαγόρας, οι Πυθαγόρειοι και ο Πυθαγορικός τρόπος του Ιάμβλιχου", αποτελείται από έξη μέρη. Τα πρώτα τρία αναφέρονται στον βίο του Πυθαγόρα, στη Σχολή του -το φημισμένο ομακοείο- και στον πυθαγόρειο τρόπο της θεωρίας και της πράξης, ενώ τα υπόλοιπα στον βίο και τον Πυθαγορικό τρόπο του Ιάμβλιχου, τη σχέση του με τον Νεοπλατωνισμό και τον Χριστιανισμό, στο έργο του Σύριου "Περί της Πυθαγορικής αιρέσεως", αλλά και στα υπόλοιπα έργα του.

9. ΤΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΜΕΝΑ ΩΣ ΕΡΓΑ ΤΟΥ ΠΥΘΑΓΟΡΑ
          α) ‘’Το φυσικόν’’στο έργο αυτό παρουσιάζεται η τριμερής διάκριση της ψυχής
                   σε επιθυμητικό θυμοειδές και νοητικό σώμα και η τριμερής διάκριση του                             σύμπαντος σε  υλικό αιθερικό και ουράνιο νοητικό.
         β)   ‘’ Το παιδευτικόν’’ για την ηθική εκπαίδευση του λαού ιδιαίτερα των νέων.
          γ)   ‘’ Το πολιτικον’’  για την εύρυθμη λειτουργία της πόλης, από το οποίο έχει έντονα επηρεαστεί ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης.
Για τα τρια παραπάνω βιβλία κάνει λόγο ο Διογένης ο Λαέρτιος, ο οποίος διασώζει ελάχιστα αποσπάσματά τους.

 

                                                        ΠΗΓΕΣ

1. Αέτιος
2. Αθήναιος
3. Αίλιανος
4. Αλέξανδρος  Πολυίστωρ
5. Anonymous Londiniensis
6. Απολλόδωρος
7. Αριστοτέλης
8. Γαληνός
9. Caelius Aurelianus
10. Caesar Julius
11. Διογένης Λαέρτιος
12. Διόδωρος Σικελιώτης
13. Δίων Κάσσιος
14. Εύδημος
15. Εύκλείδης
16. Ευστάθιος
17. Fragmenta Historicum Graecorum (FHG)
18. Fragmenta von Vorsokratiker (DK)
19. Ηρόδοτος
20. Θεόφραστος
21. Θέων Σμυρναίος
22. Ιάμβλιχος
23. Ιεροκλής
24. Ιπποκρατική Συλλογή
25. Ιππόλυτος
26. Ιουστίνος
27. Ίων Χίος
28. Macrobius
29. Πίνδαρος
30. Πλάτων
31. Πλούταρχος : έκδοση Βιβλιοθήκη των Ελλήνων Αθήνα.
32. Πορφύριος
33. Πρόκλος
34. Σιμπλίκιος
35. Σουίδα
36. Στοβαίος
37. Stoicorum Veterum Fragmenta (SVF)
38. Σχόλια Ανώνυμα
39. Φαίδρος
40. Κρατύλος
41. Συμπόσιο
42. Γοργίας
43. Αξίοχος
44. Μένων
45. Πολιτεία Β
46. Νόμοι β
47. Κριτίας
48. Φαίδων
49. Λάσκαρις 632
50. Τίμαιος
51. Αλκιβιάδης τομ.122
52. Δημήτριος
53. Περι του El τομ. 142
54. Σύλλας τομ. 191
55. Αριστείδης τομ. 197
56. Ηθικά (Συμπόσιον των εφτά σοφών) τομ. 178
57. Ηθικά (Παραμυθικός προς την ιδιαν γυναίκα) τομ. 143
58. Ηθικά (Λακωνικά αποφθέγματα) τομ. 143
59. Κάμιλλος τομ 18
60. Ηθικά (Περι Ίσιδος και Οσίριδος ) τομ.141
61. Σολων τομ. 17
62. Ρωμύλος τομ. 19
63. Θήβιος τομ 19
64. Αλέξανδρος τομ 204
65. Περικλής τομ.121
66. Παυσανίας 9.30.5 Μαλτέζος 38.
67.  Τσούντας 159
68. Αλεξάνδρου Ανάβαση Α, XI, 2.
69. Πυθαγορικός βίος 243 σελ. 171.
70. Εις Πλατ . Πολιτ.  11 169, 25.
71. Πυθαγ. Β . 28
72. Πρόκλος  Θεολ. Π λ. 16. 44 Τ 250.
73. Ορφικά Α, Ιστ. 8 Λάσκαρις 658
74. Αργοναυτικά  στ. 664 σελ 160
75. Πρόκλος Πλάτωνος Πολιτεία 11,338 Ανδριανόπουλος 90.
76. Ηρόδοτος 11,22
77.Ηθικά Συμπόσιο των εφτά Σοφών XVI.
78. Εμπεδοκλ.καθαρμ. σελ. 440,447 και Σακελαρίου,Πυθαγόρας 1976 Τευχ 2 σελ 18.
79. Θεογονία 726. 811-814.
80. Ιλιάδα, Θ 15, Μ 134.
81. Εγκ/κο λεξικό Ηλίου\
82. Βλ Πλάτων ,Τιμαίος και Κριτίας
83. Ευριπίδης Fr 475.12
84. Πορφύριος περί αποχής εμψ. 19. Προτρεπτ. 12
85.Αποφθέγματα Λακώνων  224. Ε
86. Orph Fragment σελ 150, ιεροί λόγοι κ.λπ. Κουρτίδης 113.
87. Πλούταρχος στο Ανθολόγιο Στοβαίου 4, 107.
88. Ευριπίδης, Ιππολυτος 953.
89. Orph Fragm Καθαρμοί σελ 20 Κουρτίδης 20.
90. Αργοναυτικά στ 38 σελ 135.
91. Βάτραχοι στ. 145 κ.ε
92. Παυσαν Ι.32 Κουρτίδης 112.
93. Αργοναυτικά στ 43-44 σελ.135.
94. Διόδωροςμ 3,65.
95. Λεκατσάς, ψυχή 461.


Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Η πυθαγόρεια αριθμολογία

ορφικά και πυθαγόρεια μυστήρια