ορφικά και πυθαγόρεια μυστήρια
Οι μυστηριακές θρησκείες έχουν ως κέντρο την μύηση στην ανώτερη δόμηση του ανθρώπινου όντος μέσω του μύθου. Συνήθως οι ορφικοί εκκινούν την εσωτερική διεργασία μεταλλαγής με βάση τις φάσεις της σελήνης, τις εναλλαγές φωτός και σκότους, ημέρας και νύχτας, χειμώνα θέρους, με στόχο την λύτρωση από τα δεινά της υλικής πραγματικότητας και την προσέγγιση της αθανασίας. Οι ορφικοί ανήκουν στα προελληνικά θρησκεύματα, τα οποία ξεκινούν από συγκεκριμένες οικογένειες, περνούν σε φατρίες ή γένη και μέσω της ιερουργίας σε βωμούς και ναούς διαδίδονται σε πανελλήνια έκταση. Τα ιερατικά γένη των Ελλήνων στα ορφικά μυστήρια, είναι κληρονομικά και λειτουργούν με ενδογαμίες. Ο μύστης εξασφαλίζει μακάριο βίο επί της γης και σωτηρία στα επέκεινα. Οι λόγοι της απήχησης της ορφικής διδασκαλίας, με βάση τα αρχαιολογικά δεδομένα θεωρείται προγενέστερη των άλλων μυστηρίων είναι : η ιδέα της ένωσης με το θείο, η λύτρωση, η έννοια της νίκης του θανάτου, της οδύνης στον καθημερινό βίο, η αποφ
